Dunne Vezel Neuropathie (DVN)
Dunne Vezel Neuropathie (DNV) is een aandoening van de dunne vezels die tot in de opperhuid doordringen (epidermis). Wanneer je dunne vezel neuropathie hebt, voel je vaak branderigheid, tintelingen en prikkelingen. Het is een niet eenvoudige aandoening, waar nog weinig van geweten wordt. Het DNV Pijn Vrij Project is opgezet door het Instituut voor Neuropathische Pijn om meer patienten die pijn hebben bij een DVN te kunnen helpen.
Dunne Vezels bij DVN
Deze dunne vezels zijn gevoelszenuwen (sensibele of afferente zenuwen) die vanaf de huid naar het ruggenmerg verschillende gevoelssignalen doorgeven. Er zijn 2 soorten dunne vezels.
De dunste vezel is de C-vezel, die de impulsen langzaam geleidt, ongeveer 4 km/uur. De C-zenuw heeft geen isolatielaagje.
De andere zenuw is de A-delta-vezel, met wel een isolatielaagje (myelineschede) om zich heen Dit isolatielaagje zorgt voor een snellere geleiding. De zenuwgeleidingssnelheid de A-delta-zenuw is ongeveer 50 km/uur.
Via de C-vezel gaan dus langzamere signalen zoals tintelingen (alsof je te lang op een arm hebt gelegen) en warmte en koelte (de aangename temperaturen die geen gevaar zijn voor de mens). Door de A-delta-vezels gaan de snellere signalen, zoals prikken, en ook branderigheid (verbrand door de zon) en pijnlijk koude gevoel (alsof je met de voeten in de sneeuw hebt gestaan). De A-delta-vezels geleiden dus signalen die gevaar signaleren.
Als de C-vezels en A-delta-vezels ziek of beschadigd zijn, is er sprake van Dunne Vezel Neuropathie. Deze zenuwen worden dan als reactie overactief. Het gevoel van warmte wordt dan branderigheid, het gevoel van prikken wordt dan intenser en vaak continue. De pijn door dunne vezel neuropathie kan gekmakend zijn. Lokale behandeling van de 'overspannen' zenuwen met fenytoine creme lijkt zinvol.
Dunne Vezel Neuropathie (DVN) door diabetes
Branderige voeten, tintelingen, prikkelingen, je zal het maar krijgen naast de suikerziekte. En met name in de voeten. Dan wordt lopen, wat zo belangrijk is voor diabeten, een kwelling. En zeker bij type 2 diabeten is het afvallen dan helemaal een probleem. En ongeveer 50% van de suikerziektepatiënten ontwikkelt deze klachten, waarbij de dunne vezels zijn aangedaan. Dan wordt er gesproken van een dunne vezel neuropathie waarbij met name de C-vezels (de langzame pijnzenuwen), en A deltavezels (snellere pijnzenuwen) zijn aangedaan.
Medicatie die de pijn kan dempen heeft vaak het nadeel dat er bijwerkingen optreden zoals suffigheid en concentratieproblemen. De recent ontwikkelde pijnstillende crèmes, en met name fenytoinecrème, kunnen voor klachten bij een dunne vezel neuropathie een uitkomst zijn. Binnen 30 minuten weet je na een testsmering of iemand baat heeft bij de crème of niet. Er loopt een project bij het Instituut voor Neuropathische Pijn voor de behandeling van DVN pijnen met deze crème.
Diabetes mellitus of suikerziekte is vaak de oorzaak voor dunne vezel neuropathie. In Nederland hebben al meer dan 1.2 miljoen mensen diabetes (1 op de 14 Nederlanders), en iedere week komen er 1200 bij, zo meldt het Diabetes Fonds.
Meestal begint de schade in de tenen, met name in de grote teen, in beide voeten, en kruipt in de loop der jaren op tot aan de knieën. De klachten kunnen bestaan uit branderigheid, tintelingen, prikken, electrische schokken en doofheid. De schade treedt op door een continue te hoge suikerspiegel in het bloed. Dat kan het lichaam niet aan. Daardoor worden de langste zenuwen, en met name de dunste zenuwen (C-vezels) aangedaan. Hieronder worden de mechanismes besproken hoe het komt dat een te hoog suiker in het lichaam een neuropathie kan veroorzaken.